بررسی دو رویکرد اساسی در حوزه مطالعات اسلامی درباره گزارش قرآنی از عیسی (ع)

نویسنده

  • لیلا هوشنگی استادیار دانشگاه الزهرا
چکیده مقاله:

در سه دهة اخیر بحث از روشها و رویکردها در مطالعات اسلامی، در پی طرح این مباحث درمطالعات تاریخ ادیان در محافل دین­شناسی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعة اسلام، دو رویکرد اساسی رامی توان سراغ گرفت: رویکرد الهیاتی و رویکرد تاریخی. در این مقاله کوشیده ایم به کار گیری این رویکردها را در دو اثر مهم باموضوع گزارش قرآنی از عیسی علیه­السلام (با نظر به تصویرکلی مسیحیت و مسیحیان در قرآن) بررسی کنیم. در اهمیت این موضوع باید گفت این گزارش از سویی، مبنا و هستة شناخت مسلمانان از مسیحیت و مسیحیان است و از سوی دیگر، از همان نخستین مواجهة مسیحیان و عالمان مسیحی در سده‌های نخست هجری تاکنون این موضوع قرآنی از جمله مهمترین و در عین حال مناقشه­آمیزترین مباحث به شمار می­آید.در تبیین رویکردهاومسائل روش شناسی،  آثار دو محقق تاثیرگذار در این حوزه، یعنی  ریچارد بل و جفری پاریندر ،بررسی شده  و به مقایسه پیش فرضها،مبانی روشی و نتایج حاصل از این پژوهشها پرداخته شده است.همچنین با مشخص کردن سنت تحقیقی هر یک از این دو پژوهش، و طرح نکات اصلی و مفاهیم اساسی مورد نظر آنها ،بیشتر بر جایگاه و کارکرد خاص متن مقدس در مواجهه با این سنتهای تحقیقی تاکید شده است. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

همانندی‌های علی(ع) و عیسی(ع) در سنت اسلامی

  در این جستار، شباهت‌هایحضرت عیسی(ع) با حضرت ‌علی(ع) در سه حوزۀ قرآن و سنت(حدیث)، کلام و عرفان با تأکید بر منابع اصیل و رویکردی مقایسه‌ای مورد بررسی قرارگرفته است، نقطه اوج این شباهت‌ها را می‌توان در دو حوزه عرفان و تشیّع ملاحظه کرد. از لحاظ خاستگاه، قرآن و سنت نخستین منابعی هستند که القا کنندۀ چنین مفهومی به حساب می‌آیند. در قرآن، به عنوان مثال در تفسیر سوره‌های زخرف و نساء، با آیاتی مواجه می‌...

متن کامل

کاربرد نظریه حوزه معنایی در مطالعات قرآنی

حوزه‌ معنایی با دو رویکرد درزمانی و هم‌زمانی قابل بررسی است که در بررسی درزمانی تغییراتی معنایی همچون تعمیم یا گسترش معنایی، تخصیص معنایی، مجاز، استعاره، ترفیع معنایی و تنزل معنایی مورد توجه قرار می‌گیرند. بر این اساس، پاره‌ای از واژگان قرآنی در مقایسه با دوره جاهلی دچار توسعه مفهومی و افزایش مدلول‌های خود شده‌اند و برخی دیگر مفهومی تخصصی یافته و کاهشی در مدلول‌های آنها رخ داده است. همچنین فرای...

متن کامل

کاربرد نظریه حوزه معنایی در مطالعات قرآنی

حوزه معنایی با دو رویکرد درزمانی و هم زمانی قابل بررسی است که در بررسی درزمانی تغییراتی معنایی همچون تعمیم یا گسترش معنایی، تخصیص معنایی، مجاز، استعاره، ترفیع معنایی و تنزل معنایی مورد توجه قرار می گیرند. بر این اساس، پاره ای از واژگان قرآنی در مقایسه با دوره جاهلی دچار توسعه مفهومی و افزایش مدلول های خود شده اند و برخی دیگر مفهومی تخصصی یافته و کاهشی در مدلول های آنها رخ داده است. همچنین فراین...

متن کامل

نکاتی روش شناختی درباره فصل چهارم کتاب مطالعات قرآنی

در این مقاله، به بررسی آثار مؤلفانی می پردازیم که چالش های روش شناختی بنبادینی در برابر رهیافت ونزبرو در بررسی سنت تفسیر اسلامی و فرضیات وی در فصل چهارم کتابش، یعنی مطالعات قرآنی، درافکنده اند. پافشاری ونزبرو بر این که برای اثبات دعاوی تاریخی باید شواهد متن شناختی اقامه کرد و نیز این اعتقاد وی که متونی که شواهد تاریخی ارئه می دهند، خود ترکیبی فراهم آمده از اعتقادات و بیانات چندین نسل از مؤلفان ...

متن کامل

تأملاتی در آثار ملاصدرا درباره سعادت قصوی (با رویکرد قرآنی)

بسیاری از فلاسفه، تکامل عقل نظری و ارتقای آن به مرتبه عقل مستفاد را سعادت قصوای انسان دانسته­اند. ملاصدرا نیز در برخی آثارش همین دیدگاه را ابراز کرده است. برخلاف فلسفه­های پیشین که به دلیل فقدان برخی اصول فلسفی، توانایی به دست دادن تبیینی معقول و مستدل از وصول نفس به عقل مستفاد را ندارند، فلسفه وی به­خوبی از عهده چنین تبیینی برمی­آید. وصول نفس به مقام فنای فی الله، که مرتبه­ای بالاتر از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 36

صفحات  179- 194

تاریخ انتشار 2008-06-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023